Bu proje TÜBİTAK 1001 Bilimsel Ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı Kapsamında desteklenmektedir. Proje Ocak 2023 tarihinde başlamış olup Ocak 2025 tarihinde sona erecektir.
Non-alkolik yağlı karaciğer hastalığı (NAYKH); metabolik bozukluklar, yetersiz beslenme, alkol, enfeksiyon ve steatojenik ilaç kullanımı gibi sekonder nedenlere bağlı olmadan gelişen, karaciğerde %5’ten fazla yağ birikiminin (steatoz) olduğu kronik bir karaciğer hastalığıdır. Son zamanlarda sıklığı artan obezitenin etkisiyle yetişkinlerde en sık görülen karaciğer hastalığı haline gelmiştir. Öyle ki yetişkin bireylerin yaklaşık %25’inde NAYKH görülmektedir. Tedavi edilmediğinde siroz, hepatosellüler karsinom ve son dönem karaciğer yetmezliğine kadar ilerleyebilmektedir. Toplumda bu kadar sık görülen ve tedavi edilmezse çok ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen NAYKH için önleyici faktörlerin belirlenmesinin ve tedavisine yönelik yeni yaklaşımların geliştirilmesinin gerekliliği ortadadır. Non-alkolik yağlı karaciğer hastalığında (NAYKH) inflamasyon ve oksidatif stres düzeylerinde artış olmaktadır ve bu durum olası tedavi yöntemleri açısından önemlidir. İnflamasyon ve oksidatif stresin kontrolünde beslenmenin rolü iyi bilinmektedir. Bu çalışmada da inflamasyon ve oksidatif stres parametrelerinde iyileşme sağlayacağı düşünülen aronya eklenmiş Akdeniz diyetinin hastalığın seyrine olumlu katkı sunması beklenmektedir. Sürdürülebilir, sağlıklı ve UNESCO tarafından kültürel bir miras olarak kabul edilen Akdeniz diyetine aronya eklenmesi bu diyetin polifenol içeriğini artıracaktır. Beslenme programında artan polifenol içeriği antioksidan kapasiteyi artırarak birçok hastalık riskinin ve semptomlarının azalmasına katkı sağlamaktadır. Primer tedavisinde sağlıklı beslenmeyi de içeren yaşam tarzı değişikliklerinin yer aldığı NAYKH’de aronya eklenmiş Akdeniz diyeti ile beslenmenin hepatik steatoz, oksidatif stres, inflamasyon ve mikrobiyota üzerine olumlu etkilerinin olabileceği düşüncesiyle bu çalışma planlanmıştır.
Prof. Dr. Gamze AKBULUT / İstanbul Kent Üniversitesi, Proje Yürütücüsü
1992-1999 yılları arasında Hacettepe Üniversitesi Sağlık Teknolojisi Yüksekokulu Beslenme ve Diyetetik Bölümü’yle anadalını tamamladı. 1999-2002 yılları arasında ise Hacettepe Üniversitesi Sağlık Teknolojisi Yüksekokulu Beslenme ve Diyetetik Tezli Yüksek Lisansını tamamladı. 2002-2008 yılları arasında ise Hacettepe Üniversitesi Sağlık Teknolojisi Yüksekokulu Beslenme ve Diyetetik Doktora programını tamamlamıştır. Hacettepe Üniversitesinde 1999 yılında Araştırma Görevlisi olarak, 2009 yılında Yardımcı Doçent olarak, 2012 yılında Doçent, 2018-2023 yılları arasında ise Profesör olarak görev almıştır. 2023 yılında ise İstanbul Kent Üniversitesinde, Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik bölümü’nde akademik kariyerine devam etmektedir.